Tijdens de schooljaren 1986-1987 organiseerde ik in De Nobel een cursus Esperanto. Bert Boon behaalde er een officieel diploma. Boon, geboren in Molenbeersel (gemeente Kinrooi) op 30 mei 1948, bleef met de internationale taal bezig en stichtte in 1992 de vereniging La Hirundo (De Zwaluw). Meer nog. Ter gelegenheid van het Willem Elsschot-jaar vertaalde hij Het Dwaallicht onder de titel Kiel Vaglumo. Kiel betekent “zoals” en Vaglumo is een samengesteld woord. Vag is de stam met de betekenis “zwerven, dwalen” en in lumo herkent wel iedere verstandige burger “licht”. Het boek werd officieel voorgesteld op het Tiense Stadhuis op vrijdag 12 november 2010.
Esperanto is in 1887 door Zamenhof samengesteld om als tweede, gemeenschappelijke taal te dienen voor de hele wereld. Critici zeggen dat deze taal niet deugt. Gewoonlijk stel ik de vraag: Hoe zeg je in het Esperanto “Het weer is goed”. Ik krijg er nooit antwoord op. Hoe kan iemand over een taal oordelen zonder er één woord van te kennen? Daarom een woordje uitleg. Zamenhof hield zich aan 2 grote principes. 1) Hij putte uit de voorraad van de Europese woordenschat. In de praktijk komen zijn “stammen” uit de Romaanse en de Germaanse talen. Daarom zijn veel stammen voor elke Europeaan herkenbaar. Voorbeeld paroli “spreken” en trinki “drinken”. 2) In natuurlijke talen ontstaan vanzelf uitzonderingen op grammaticale regels. In het Esperanto niet. Het kent bv. slechts 1 meervoud door toevoeging van een -j. Tablo is een tafel, tabloj zijn tafels. De spelling is eveneens eenvoudig. Vijf letters kregen een “dakje” (een accent circonflexe): c, g, j, h en s. Niet elk toetsenbord kan het dakje op de letter zetten. Daarom kozen moderne Esperantoschrijvers voor een simpele oplossing: ze vervangen het dakje door een h. Voorbeeld: ghardeno (lees: dzjardeno) betekent tuin.
Dr. P. Kempeneers.