Duitse teksten van voor 1940 zijn moeilijk om te lezen. Volgens José Cajot, secretaris van de KCTD, werd dit schrift Sütterlinschrift of ook Kurrentschrift genoemd. Dit normale schrift wordt thans niet meer geleerd. De bedoeling was vooral om de pen bij het schrijven nooit van het blad op te nemen. Dit had wel gevolgen voor de leesbaarheid.
Mijn collega en Esperantist Bert Boon kocht onlangs een oude prentkaart. Op de voorzijde staat het portret van L(udwik) L(ejzer) Zamenhof, de samensteller van de internationale hulptaal Esperanto (letterlijk “de hopende”). Achteraan staat een moeilijk leesbare Duitse tekst met het gemakkelijk te lezen adres van W. Martens in Hamburg. Het verzenden van deze prentkaart had een zekere bedoeling. Zamenhof werd geboren in Bialystok in Polen op 15 december 1859 en overleed in Warschau op 14 april 1917. Hij werd dus op 15 december 1909 vijftig jaar.
Bij het schrijven van sommige letters zien ze er anders uit dan wat we gewoon zijn. Ik geef enkele voorbeelden. Voor de e gebruikte men twee kleine streepjes. Het ziet eruit als een n, maar met de twee streepjes dichter bij elkaar. De h ziet eruit als een f, maar zonder een streepje in het midden. Een woord als “nehmen” ziet er dus uit als een aaneenrijging van streepjes met in het midden de lang geschreven h ! Een a werd geschreven als een a, maar het eind-streepje van de a is niet verbonden met de krul. Een r en een d schreef men ook wat anders. Bekijk het maar op de afbeeldingen van de prentkaart. Ik geef nu de oplossing.
Op de voorzijde staat onder de naam L.L. Zamenhof: Zu seinem 50. jährigen Geburtstag des dr. Zamenhofs Erfinder der Esperanto sprache.
Op de achterzijde lezen we: Cöln d(en) 5/12.09 (= 5 december 1909). Zum Andenken von der Geburtstagsfeier des Erfinders der internationalen hilfssprache “Esperanto” 15 dezember des Jahres 1909. Mit herzl(ichen) Grüssen von … Anhänger derselbe .. Esperantistenklub.