Interessant is de Lourdeskapel in Hoksem. Jammer genoeg is de tekst bovenaan in een ruitvormige steen niet goed meer leesbaar. Daarom ging ik terug met een verrekijker, maar ook hiermee kon ik niet alles ontcijferen. Naast de kapel woont landbouwer Alain Van Herberghen. Ik vroeg hem een ladder om de tekst van heel dichtbij te bekijken. Enkele letters zijn zodanig afgesleten door erosie, dat het bijna onmogelijk was om de volledige tekst te rekonstrueren. Ik vroeg aan boer Van Herberghen een emmer met water. En ja hoor: toen de steen vochtig was, kon ik (zoals in het spelletje van Walter Capiau) de ontbrekende letters raden.

De tekst is een interessant chronogram of jaartalvers. Sommige letters zijn groot, andere klein. Als je de grote letters beschouwt als Romeinse cijfers en je telt alles op, bekom je het bouwjaar van de kapel. Ziehier de tekst: LIeVe VroUW Van LoUrDes beWaar aLtoos hoXeMs InWoners Van aLLe ongeLUk. Verklaring: 1=1, V of U=5, W=2 keer 5, X=10, L=50, D=500 en M=1 000. Een honderd (C) komt in de tekst niet voor, maar wel in de Sint-Barbarakapel bij de vroegere tunnel. Als je alle cijfers optelt, bekom je het jaar 1877. De namen van de schenkers staan onder de tekst, maar maken geen deel uit van het jaartalvers. Het zijn Angelica Decoster en Adelia Tassin.

Nog iets over de ligging. De kapel staat op kadasternr. F 299b, op het uiteinde van de Doornestraat en het begin van de vroegere Houtweg (= weg naar het Hout, Germaans woord voor “hoogstammig bos”). Thans zeggen de inwoners “Houteweg”. De Doornestraat is gemakkelijk te bereiken. Deze straat begint aan het uiteinde van de Sint-Jansstraat in het uiterste westen van Hoksem.

kum24
Figuur 24: De Lourdeskapel van 1877 in Hoksem.

Dr. P. Kempeneers.

Verschenen in de Brabantse Folklore nr. 280, dec. 1993, p. 312-340 en ook apart in 1994, 29 blz. Ook in: Publipers 1993.