De naam Willemaers komt in onze stad talrijk voor, met veel varianten zoals Wilmart, Wilmars, Wilmaers, Willemaert, Willemaers, enz. Ik ontmoet de naam al in de 17de eeuw in Tienen. De bekendste was zeker de apotheker Jacob Willemaers, die in 1636 eigenaar was van het Verken op de Grote Markt (nr. 2) en ook rechten bezat op het Gulden Hoofd ernaast. In het “Liber Recommendationis” van de Tiense Minderbroeders lees ik dat Jacobus stierf op 29 september 1638. Hij wordt er honorabilis vir (geëerd man) genoemd, die als apotheker gratis medicijnen aan de zieke paters had bezorgd. Zijn vrouw Anna Fabri stierf op 3 januari van hetzelfde jaar.
Een verre Antwerpse nakomeling, J. Mertens de Wilmars (Jan Van Rijswijcklaan 192, 2020 Antwerpen) houdt zich al jaren met de stamboom van de Willemaersen bezig. Hij bezorgde mij in een brief van 26 december 1996 nog verschillende bijzonderheden. Het gezin Willemaers-Fabri had vijf kinderen: 1° Servaes Willemaers trouwde in 1642 met Aleydis vanden Roye; 2° Jacob Willemaers de jonge werd stadsdokter in Lier; 3° Anna Willemaers werd begijn en erfde het Verken bij successie; 4° Sara Willemaers huwde in 1659 met Willem Festraets; en 5° Christina Willemaers schonk volgens mijn correspondent het leven aan een onwettig kind.
Sara Willemaers erfde van haar vader ook een “grondeken” in de Vleeshouwersstraat, nu Donystraat. Op 20 maart 1741 legden de afstammelingen van Willemaers, ter griffie van het kapittel van Sint-Germeins, een extract neer uit de akte van scheiding en deling, verleden voor notaris Paesmans op 18 juni 1718. Als gevolg hiervan verkocht de “geestelijke dochter” Joanna Wilmaers voor 500 gulden de hof in de Donystraat aan Hendrik Kindermans en zijn vrouw. Deze hof komt overeen met perceel H 419, nu Donystraat 35 tot 41.
Het zou de moeite lonen om, samen met mijn correspondent, een grondig stamboomonderzoek te doen naar deze oude Tiense familie met zijn vele vertakkingen.
De betekenis van de naam is duidelijk. Het is een afleiding op s van de tweestammige Germaanse voornaam Wiljan-mêrja of “wil + beroemd”. De naam komt al in de 11de eeuw voor als Willamar, Willimarus, Wilmarus, enz. Recentere vormen van de naam kunnen natuurlijk afgeleid zijn van de voornaam Willem. Vermits de Germaanse W in het Frans overeenkomt met de Franse G, zoals in het woordpaar Willem/Guillaume, bestaat er van Willemaers ook een Franse tegenhanger, namelijk Guilmard. Voor leerkrachten uit het katholiek onderwijs klinkt deze naam vertrouwd in de oren.
Dr. P. Kempeneers.