In deze sprokkel sluit ik de rij van de fusiegemeenten af. In Rumsdorp zien nogal wat schrijvers de aanwezigheid van Romeinen. Deze verleidelijke verklaring gaat niet op. Natuurlijk hebben in Landen en omgeving Romeinen gewoond. De landname gebeurde trouwens zeer geleidelijk. De bekende Romeinse veldheer Julius Caesar veroverde Gallië tussen 58 en 51 voor Christus. Hij stootte zelfs door tot aan de Rijn. Hiermee begon de romanisering van het latere Frankrijk en België. Het zou echter meer dan een eeuw duren, vooraleer de Gallo-Romeinen zich gingen vestigen in onze streken. De archeologische vondsten wijzen pas op de eerste aanwezigheid van Gallo-Romeinen vanaf het midden van de eerste eeuw na Christus.
Rumsdorp is een samenstelling die ontstond in de Frankische tijd, na de 5de eeuw. De oudste vormen werden bovendien pas opgetekend vanaf de 13de eeuw: 1280 Apud rumsedorp, ca. 1370 al voie de romsdorpe, 1390 rumsdorp. De naam komt niet voor in het Toponymisch Woordenboek van Gysseling, vermits hij enkel de namen opgeeft voor het jaar 1226.
Het tweede element in Rumsdorp is Germaans thorpa dat nog altijd dorp betekent. Het eerste lid is de Germaanse persoonsnaam Rumo in de genitief. We kunnen aldus Rumsdorp reconstrueren als Rumas-thorpa, dit is het dorp van Rumo. Het eerste lid Rumo komt uit het Oud-Germaans hrôm dat roem betekent. Het is een zeer bekend element. Hrôm is bijv. het eerste lid in Rombout, ontstaan uit de verbinding hrôm-balda, dit is “roem-stoutmoedig”.
Waasmont is dan weer een hybride naam: een Germaans woord werd verbonden met een Romaans. Als oudste vormen kennen we: 946 UUasmont (UU = W), eind 12e eeuw in Uaso monte (U = W), 1280 Apud landres et wamont. In het Romaans ontstonden nederzettingsnamen uit een accusief. De accusatief van mons “berg” is montem. Dit woord sleet af tot mont. Het eerste element is echter Germaans, namelijk wasu, met de betekenis “drassige grond”. In het Frans leeft dit woord verder als vase: slijk, modder.
Wals kwam ook voor in Wals-Wezeren: 1308 Wesere gallicorum. Maar de oudste vorm luidt in 1108 Wesere. Wezeren is voor-Germaans en dus zeer oud. Aan de grondslag ligt een waternaam, de Wezer. In voor-Germaanse tijd (1000 jaar voor Christus) ontstonden waternamen op -ara. Dit wil zeggen: een grondwoord werd uitgebreid met een zogenaamd r-suffix. Hier bestaan talrijke voorbeelden van. Ik noem slechts de Demer (uit Tamara) en de IJzer (uit Isara).
Wezeren is trouwens te vergelijken met een andere waternaam, namelijk de Vesder, een bijrivier van de Ourthe. De moeilijkheid zit in de betekenis van de wortel. Volgens het woordenboek van Pokorny is de mogelijke wortel wisu “goed”. Voor een andere verklaring kunnen we te rade gaan bij Gysseling. In een nieuwe theorie (1982) ging Gysseling er immers van uit, dat waternamen meestal bestaan uit woorden in de betekenisvelden “schitterend” of “uitbuigend”. Zo werden rivieren genoemd naar een opvallende kleur of een opvallende meander. Gysseling ziet in Wezeren (en Vesder) de wortel wes-, met de betekenis “uitbuigend”. Dit kan voor Wezeren opgaan, vermits het dorp ontstond aan een grote bocht van de Zevenbronnenbeek.
Samengevat. Wezeren is een nederzettingsnaam, afgeleid van de riviernaam Wisaro, dit is “de kronkelende, de bochtige”. Volgende keer zoeken we de betekenis van Landen zelf.
Dr. P. Kempeneers.