Op de Blog van het Nieuwsblad Hoegaarden:
HOEGAARDEN – Zondag wordt de vraag weeral gesteld: wat is het geheim van het umbrakel?
Of de voorafgaande vraag luidt: wat is een umbrakel? De Twaalf Apostelen in de palmezelprocessie dragen op het hoofd een schijf, symbool van hun heiligheid. Heiligen dragen hun aureaal van nature. Onze apostelen behelpen zich met aardse middelen. Een schijf op het hoofd. Wat het woord betekent staat niet in de dialectgids. Het lijkt op umbrella en dat is Engels voor scherm maar het umbrakel houdt je niet droog. Is het Latijn? Is het heilig?
Fundamenteler: hoe houdt een gelegenheidsapostel het umbrakel op zijn hoofd? Dat is een mysterie. Het kan slechts door sober te leven en te oefenen. Daarom dat discipelen, die de palmezel dragen, niet tegelijk een umbrakel kunnen dragen. Elke apostel heeft een eigen umbrakel, genetisch bepaald, dat overgaat van oud op jong binnen de familie. Bij sommigen is een plug ingeplant om het umbrakel op zijn plaats te houden. Anderen doen het met wilskracht.
Zondag herdenken de Apostelen, met het historische beeld van Christus op de ezel, de intocht van Christus in Jeruzalem: 9u. palmwijding in de kerk, 9u45 palmprocessie, nadien mis, markt, foor, palmverkloop aan huis. Tegelijk is er in om 14u30 muntenworp en om 15uur palmeierenzoektocht. In het gemeentehuis loopt de kunsttentoonstelling rond het thema ‘Bier’.
Het gaat om de 382ste palmprocessie.
Antwoord van PK:
Umbrakel
Umbrakel komt van het Latijnse woord umbraculum. Het is een afleiding van umbra “schaduw”. Latijns umbraculum betekent: een schaduwrijke plaats, een prieeltje, een studeervertrek, maar ook een zonnescherm. Bovendien werd umbraculum ook figuurlijk gebruikt in de betekenis van bescherming. In de verzameling charters “Diplomata Belgica ante annum millesimum centesimum scripta”, uitgegeven door Gysseling en Koch (Brussel, 1950), lezen we in het jaar 663 “sub umbraculo patrocinii abbatis Bertini”. Abt Bertinus werd genoemd als een beschermheer. Het Latijnse woord umbraculum bleef in het Engels voortleven als umbrella, naam voor een paraplu. In de plaats van een zonnescherm werd de umbraculum in het vochtige Engeland een regenscherm. Umbraculum is ook bekend in de biologie. In zijn Franse vorm is umbracule bij de zaaddozen der mossen een regen- of zonneschermvormig aanhangsel. Wat de Hoegaardse apostelen dragen is dus oorspronkelijk een zonnescherm, een parasol.
P.Kempeneers
Tienen, 26 maart 2012.