Geregeld krijg ik een mailtje over de betekenis van een bepaalde plaatsnaam. Als er geen oude attestatie bestaat, is de vraag soms moeilijk te beantwoorden.

Dat de Panisbeek in Outgaarden teruggaat op ouder Paanhuisbeek is duidelijk. Paanhuis, vervormd tot Panis, was een veel gebruikt woord voor een brouwerij.

De Kwakkelstraat in Wommersom is volgens sommigen genoemd naar een kwakkel, een vogel. Over Wommersom bestond geen degelijke toponymische studie. Daarom schreef ik een boek over de Wommerse plaatsnamen dat nog niet is uitgegeven.

nachtreiger

Zo vond ik als oude vormen in 1670 den quackaert oft papbempt. Het gaat hier om een grote weide op de percelen met kadasternummer C 91-92 (9 dagmalen en 72 roeden groot), soms meegeteld met de Papbeemd op C 90. Kwakaard is een afleiding op -aard van Middelnederlands quacke nachtreiger, nachtraaf.

Mogelijk is ook een persoonsnaam afgeleid van quack, bijnaam naar de kwakende stem van een persoon. Quackaert werd later vervormd tot Quaetkaet. Zo werd de noordelijke zijstraat van de Zandstraat in 1821 Quaetkaetstraet. De niet meer begrepen naam werd later aangepast tot Kwakkelstraat.

Wie nog verder in de tijd teruggaat, vindt een oudere naam voor de huidige Kwaadkaat- of Kwakkelstraat, namelijk de Kortelostraat. In 1351 geschreven cortteloe strate en in 1413 cortloestrate. In 1672 woonde een zekere Aert Kempeneers in de corteloye strate.

Het element lo wordt meestal verklaard uit Germaans *lauha bosje op hoge zandgrond. Maar Lo kan zich ook ontwikkeld hebben uit Germaans *lahwa poel, met latere betekenis moeras, drassige bodem, broekland, natte weide. De verklaring natte weide is in Wommersom zeer aannemelijk.

Verschenen in de Streekkrant op 23 november 2016.