Geert Daenen van de Heemkundige Kring van Meensel-Kiezegem bracht mij een map met documenten, bewaard na een brand in de pastorie van Tielt-Winge. De documenten zijn in het bezit van Chris Goethuys. Sommige documenten zijn interessant voor de geschiedenis van de familie Van Wijels.

Op een papieren kaft lezen we: 25 Novembre 1664. Déclaration du notaire Duys d’Anvers concernant la pierre tombale en l’Eglise Notre Dame d’Eienne van Wijels et de Barbe Baeck son épouse. Hierin zit een lang blad (35,5 x 23 cm) met de verklaring van de notaris op de genoemde datum over sekeren Blaúen Sarck oft Graffesteen liggende te midden Jnden Beuck der seluer kercke, namelijk van de Onze-Lieve-Vrouwekerk in Antwerpen. In het midden van de tekst staat de afbeelding van het wapenschild en de graftekst (17 x 11 cm). De notaris beschrijft eerst het volledige wapenschild met o.a. eenen doorgesneden schilt hebbende Int opperste deel twee hertten tegen een springende ende int onderste deel drij gevlamde herttekens in triangel staende ende daer neffens noch eenen Oúalen gequarteleerden schilt, hebbende in het eerste ende vierde deel drij swijnscoppen jn triangel staende ende jn het tweede ende derde deel eenen Canton op de rechte sijde met dry palen, enz. Dan citeert hij de Latijnse tekst van woorde tot woorde met de namen van de overledenen. Ik citeer de volledige tekst op de grafsteen.

D(eo) O(ptimo) M(aximoque).

Stephano Van Wijels Henrici filio

Antiqvâ Wijelsiorvm apvd Clivenses,

Familiâ orto, qvi cvm ob Religionem,

Patriam Libens deservisset ad coelestem

Patriam, aetatis 80. revocatvs est anno

1627 novembris die vndecima.

ET

Domicellae Barbarae Baeck, eivs conivgi qve aetatis

69. ex hoc saecvlo migravit anno 1619,

Novembris die vigesima septima.

AC

Stephano Van Wijels, eorvm filio qvi

aetatis 38. Patrem post dies 86 secvtvs

tertia febrvarii anno 1628.

ET

Domicellae Catharinae Van Wijels, eivs

Sorori qve obyt secvnda avgvsti

Anno 1660.

Reqviescant in pace.

Op deze zerk of grafsteen staan de namen vermeld van Stephanus van Wijels, zoon van Henricus, van zijn echtgenote Barbara Baeck, zijn zoon Stephanus van Wyels en zijn dochter Catharina van Wyels. Om via internet gegevens van deze familie terug te vinden, moet je weten dat Stephanus altijd wordt omgezet in de vorm Etienne. Ook wordt “Van” meestal vervangen door “De”. Oorspronkelijk kwam deze familie uit Kleef in Duitsland. Op de grafsteen staat in het Latijn “apud Clivenses”, wat overeenkomt met de Franse vorm “Clèves”, Duits “Kleve”. Om godsdienstige redenen verliet de familie Van Wijels de stad Kleef, gelegen niet ver van Nijmegen, en vestigde zich in Antwerpen in 1576. Stephanus van Wijels overleed in Antwerpen op 11 november 1627. Barbara Baeck stierf 69 jaar oud op 27 november 1619. De zoon Stephanus of Etienne van Wijels overleed 38 jaar oud op 3 februari 1628 en zijn zuster op 2 augustus 1660. De naam Etienne of Stephanus ging telkens over op de zoon. Zo vond ik op Internet een Etienne IV de Wyels.

Een apart blad in de documenten van Chris Goethuys is een brief van jonker Etienne Henry François de Wijels, gericht aan de burgemeester en schepenen van La franche ville de Lessines, (in het Nederlands Lessen). Vijf regels zijn gedrukt. Opmerkelijk is de drukfout in regel 1 waar we lezen “DE WIELS”. Achter de I is een J geschreven, met toevoeging van twee puntjes op IJ. Zo staat er dus “De Wijels”. Dan volgt een met de hand geschreven tekst, En suite des ordres de Monsieur Le Colonel des huissards, en Le Duc de Cumburland. De stad Lessen moest de volgende dag, zondag 5 juli 1745 voor 10 uur ’s morgens, op de Plaats van de stad, 8 karren leveren, waarvan elke kar moest getrokken worden door 3 of 4 paarden. Of in het origineel: que vous eussiez fournir en cette ville huit chariots chcun (sic) atteles de trois a quatre chevaux. De brief werd geschreven op 4 juli 1745 om 10 uur ’s avonds en ondertekend door De Wyels.

Op een halve bladzijde (de onderste helft ontbreekt) staat een groot wapenschild in kleur, met hiernaast nog 8 afbeeldingen van kleinere wapenschilden. Boven de schilden lezen we: (links) Tax, de Bloeyre, van Parys, de Valckenborgh, en (rechts) Palos, Baeck, van der Haeghen, de Morij. Hieronder staat een tekst met interessante gegevens die ik hieronder noteer.

Les 8 quartiers de Messire Jacques Francois Tax, Ecuyer, seigneur de Briez, né le 3 Novembre 1651, décédé au chateau d’Angest le 17 septembre 1720, époux de Marie Isabelle Hartop (fille de Thomas et de Marie Isabelle de Lettere, veuve de François Gonzalez de Salsaignes) dont la fille Marie Françoise Tax d’Angest, baptisée à Arncke le 13 mai 1698, épousa le 10 décembre 1725 à Lombeeck Notre Dame Etienne Henri François de Wyels, écuyer, seigneur de Ledendriessche, baptisé à Gand le 23 Février 1692, officier au service de S.M. Catholique, capitaine au Regiment de Hainaut et ensuite Grand Bailli de Lessines, Flobecq, etc., qui déceda à Gand le 18 mars 1776”. Op de achterzijde staan nog eens de 8 namen van de wapenschilden.