Van de Sint-Germanusberg vertrekken drie “bergstraten” : de Kleine Bergstraat, de Grote Bergstraat en de Wolmarkt. Ook deze laatste straat heette vroeger dikwijls Bergstraat. Om ze van de andere twee te onderscheiden, gebruikten onze voorouders toevoegingen. Zo lees ik in 1674 Inde berghstraet naer die schaepsbrugge, en rond 1700 In de Berghstraete comende van de appelmerckt. In de 17de eeuw komt ook, als verlenging van de Appelmarkt, die appelmercktstraet voor.
Toch is de gewone benaming al in de oudste documenten Wolmarkt. Zo vermeldt het boek van de H. Geesttafel in de 15de eeuw opte Wolmarkten het Gemeen Jaargetijde van Sint-Germeins in 1590 op de wolle merckt. Deze naam hield stand tot heden.
De Wolmarkt herinnert aan de eertijds bloeiende wol- en lakennijverheid in Tienen. Voor de hertog betekende de opbrengst van de woltolle een grote bron van inkomsten. In de 15de eeuw begonnen echter veel kooplieden uit het Brabantse en daarbuiten wol te verkopen zonder de tot te betalen. Hierdoor werden de rechten van shertoghen tolle versteken ende gefraudeert. Maatregelen bleven niet uit. Op 5 mei 1460 verbood Filips de Goede voortaan nog wol te kopen of te vervoeren binnen de meierij, zonder dat de pachter van de tot daer af betaelt ware van shertoghen tolle.
Met betrekking tot het frauderen van de woltol vermeldt De Ridder een twist, in de morgen van 20 mei 1644, tussen de wolverkoper Jan Wyot en de tolpachter Frans Roosen. De twist liep zo hoog op dat de pachter de wolverkoper met een stok in het aangezicht sloeg. De koopman toonde verbolgen zijn achterste, of zoals in de tekst deftiger staat “zijn poort”, sloeg hierop en zei: “Dat is voor u”. Dit kon een man van eer niet verdragen. Het proces dat erop volgde, draaide op niets uit. De klap op het gezicht was betaald met een klap op de broek. Alzo was de rekening effen, volgens het Principe “Injuria injuria compensatur” of zeer vrij vertaald “van hetzelfde taken een broek”. De bekendste woning op de Wolmarkt was het huis van Van Ranst, de Grote Lombaard genoemd, nu Wolmarkt 15-17. Daarom spreekt men wet eens van de Van Ranststraat. Tussen 1670 en 1698 ging op Palmzondag nog de processie uit, met het beeld van de Zaligmaker sittende op de eselinne, en vergezeld van de apostelen. Deze processie ging langs de Van Ranststraat of in het Latijn per plateam van Ranst en de Grote Markt, om terug te keren langs de Gareelmakerijstraat, nu Nieuwstraat, naar de Lijkpoort.
In de volksmond heette de Wolmarkt de Baronnekesberg, een naam die nu nog door enkelen bekend is. Deze naam herinnert aan de bezitter van de huizen nr. 19 en 21, nl. baron de la Viefville-Steenvoorde die beide huizen bezat in 1698 en de eerste helft van de 18de eeuw. Rond 1798 veranderden de Fransen de Wolmarkt in Rue des citoyens of ook Montagne des Citoyens. Lang hield deze benaming niet stand. Ook de vertaling Marché aux Laines, vanaf 1796, verdween ten koste van het Nederlandse Wolmarkt.
De straat kreeg haar huidig uitzicht op het einde van de 18de eeuw. Tot in 1790 stond tot in het midden van de straat de oude kerkhofmuur. De muur werd afgebroken en Karel Verlat bouwde naast het hoog kerkhof een rij huizen, zodat de straat heel wat breder werd dan voorheen.
Dr. P. Kempeneers.