Op donderdag 6 november 2003 werd onder grote belangstelling de tentoonstelling geopend over een kleine stad in een “Groote Oorlog”. Op de uitnodiging staat een merkwaardige foto, die op een doek op het Torekesplein sterk werd uitvergroot. Deze foto werd genomen door een journalist van de Daily Mirror in augustus 1914. Waar? Dat is de vraag.
Het heeft weinig zin om over de plaats te discussiëren. Enkel historisch onderzoek biedt een oplossing, vermits de toestand sedert 1914 erg is gewijzigd. Op de voorgrond staat een geknielde soldaat. De zon werpt van de man een korte schaduw af. Ook zijn enkele boompjes langs de weg een beetje scheefgegroeid door de wind, die zoals bekend bij ons meestal waait uit het zuidwesten. Besluit: de foto werd genomen aan een weg aan de zuidkant van Tienen.
Door vergelijking met kaarten uit 1970, 1956 en vroeger tot omstreeks 1860 bij C. Popp, kwam ik tot de juiste oplossing. De journalist poseerde tussen de Hoegaardse Poort en de Uilenvlucht. In de 18de en 19de eeuw bevonden zich in deze omgeving heel weinig huizen. 1° Vlak buiten de Hoegaardse Poort, maar op grondgebied van Hoegaarden (links richting Hoegaarden), stond de grote herberg de Prins Eugenius(kadasternummer H 9). In mijn boek “Thuis in Thienen” (blz. 36) staat een foto met de huizen die er nu op staan. Hier werd duchtig gesmokkeld, vermits Hoegaarden eertijds gelegen was in het Land van Luik. Rond 1876 was de herberg bekend als het huis van Ludovicus Lamotte, met als mede-eigenaars de landbouwers Jozef en Sebastiaan Carcan.
2° Iets verder, eveneens aan de linkerzijde, stond een grote vierkantshoeve, met een oppervlakte van 8 a 50 ca. In 1876 was dit pachthof (kadasternummer H 13a) eigendom van Pierre Anntoine Huens, landbouwer in Overlaar. Voor de hoeve liep een gracht, met hierover een bruggetje dat naar het binnenplein liep. Hier hadden enkele Belgische soldaten postgevat, dwars over de weg, nu genoemd Groot-Overlaar. 3° Nog iets verder zien we op de foto 2 kleine huisjes, respectievelijk 50 en 60 ca groot (nummers H 15 en H 20). In 1876 woonde hier de familie van Joannes Franciscus Vanhaecht of Vanacht. De 2 huisjes, vroeger één woning, stonden er nog in 1914. Op de foto liggen ze verscholen in het struikgewas.
4° Aan de rechterzijde (richting Hoegaarden) zien we duidelijk een haag die een boomgaard omgeeft. Aan de straatkant stond eertijds een huis van 2 a 30 ca, dat eigendom was van Carolus Steyls uit Tienen (nummer I 27). Op dit ogenblik loopt naast dit huis met boomgaard de Westelijke Ring.
Wanneer het pachthof van Pierre Huens (H 13a) verdween, heb ik nog niet met zekerheid gevonden. Volgens de beschikbare kaarten werd het zeker al 60 à 70 jaar geleden afgebroken. Het grondgebied waarop de hoeve stond, is thans ingenomen door de wijk Nieuw Overlaar. Het pachthof zelf stond iets hoger dan de kapel van Sint-Jozef. Nu vinden we hier een vrijstaande woning met kadasternummer H 13s, eigendom van Eddy Hion van de verzekeringen Josi in de Leuvensestraat.
Dr. P. Kempeneers.