Technische fiche
Het handschrift 265 uit het privé-archief van dr. Hans Jacobs te Tienen omvat 16 beschreven folio’s. Als voorbeeld heb ik nummer 66 voluit geschreven.
Inhoud van de nummers
1. Huis en hof op de Korenmarkt, genaamd de Wanne, door Henrick Neve gekocht van zijn mede-erfgenamen in 1589.
2. Huis en hof op de Gete regenoot de Borggracht.
3. Aflegging van renten op het voorschreven huis.
4. Een erf in de Leuvensestraat waarop een huis heeft gestaan, grenzend aan de kapel van Sinte Barbel.
5. Het voorschreven erf wordt uitgegeven aan Niclaes van den Bossche op voorwaarde dat hij er een huis op zet.
6. Rente van 20 schellingen te betalen door Niclaes vanden Bossche.
7. Een plek lands logenvest tussen de Leuvense en de Kabbeekpoort.
8. Onderhalve dagmaal lands buiten de Leuvensepoort op de Kaasweg.
9. Onderhalve dagmaal lands buiten de Kabbeekpoort op de Kaasweg.
10. Een halve bunder boomgaard in Sint-Mertens-Vissenaken.
11. Land in Oorbeek, leengoed van Vlierbeek.
– Op het corpus van de stad Tienen jaarlijks een blauwe kroon.
– Op het voorschreven corpus de helft van 15 schellingen.
– Op het voorschreven corpus 20 schellingen.
12. Huis en hof onder de Ransberg.
13. Zeker geleeg achter ‘s-Hertogenmolen, waar nu 5 huizen op staan.
– zekere grond waar eertijds een huis Op stond in de Kabbeekstraat.
14. Rente op 2 huizen in de Kabbeekstraat.
– Erf gelegen achter de Wanne.
15. Huis en hof in de Langebergstraat toebehorend aan meester Jan Mossmans.
16. Rente op de Scheuleer.
17. Huis van Henrick Alaerts in de Langestraat.
18. Huis op de Korenmarkt, genaamd het Perdeken.
19. Een dagmaal land op de Buitenkastel, buiten de Geldenakenpoort.
20. Drie dagmalen lands buiten de Kabbeekpoort boven de Kaasweg naar het Eiksken.
21. Een bunder lands buiten de Lintersepoort achter Bruinissem.
22. Land onder Sint-Mertens-Vissenaken op de Klottenberg.
– huis in de Langestraat genoemd het Gulden Kruis.
23. Land buiten de Lintersepoort in het Vorssel.
24. Land in Sint-Mertens-Vissenaken in de Asschedelle.
25. Land buiten de Mulkpoort.
26. Land buiten de Geldenakenpoort op de Hinnenberg.
27. Land op de Buitenkastel buiten de Geldenakenpoort op de weg leidend naar de Wolfsmolen.
28. Huis van Ambrosius Neru op de hoek van de Wolfshaag.
29. Zeker erf waarop een huis heeft gestaan, op de Gete.
30. Vetterij op de Gete achter ‘s-Hertogenmolen.
31. Land buiten de Kabbeekpoort op de Mulkerdelle, aan de straat leidende naar de Linde.
32. Huis van Henrick Alaerts in de Langestraat.
33. Rente op het huis van Ambrosus Neru, achter de O.L.Vrouwkerk, op de hoek van de Wolfshaag.
34. Land bij Vissenaken aan Kabbeeksbos.
35. Land tussen het Eiksken en de Klottenberg, Sint-Mertens-Vissenaken.
36. Huis en hof achter O.L.Vrouwkerk, op de hoek gaande naar het Huis van Everbode.
37. Uitwinning van het huis genaamd de Gulden Hoed, gelegen op de Oude Raapmarkt achter het Stadhuis.
38. Het voorschreven huis wordt uitgegeven aan Andries vander Beken.
39. Huis en hof in de Grote Bergstraat.
40. Beemden in Waanrode waarop eertijds huizen stonden.
41. Huis en hof in Miskom.
42. Huis en hof in Bunsbeek op de Vlaas.
43. Renten op een grond gelegen bij de Cristoffel.
44. Huis en hof in de Bokstraat.
45. Land onder Oplinter.
46. Huis van Jan Severyns, gelegen in de Gareelmakerijstraat.
47. Boomgaard, eertijds huis en hof, gelegen in de Mulkstraat toebehorend aan Servaes Casteers en grenzend aan de Kleine Mene.
48. Huis op de Kaasmarkt, en pand op een huis en hof in de Kleine Bergstraat.
49. Land gelegen tegenover de poort van het klooster van Linter.
50. Land bij de Wijngaardekens in Oplinter.
51. Transport van een rente vanwege de fonteinisten en retoricakamer, staande op een huis op de Varkensmarkt.
52. Rente vanwege de retoricakamer, staande op een huis genoemd de Luipaard, gelegen op de oude Vismarkt.
53. Land gelegen in Sint-Mertens-Vissenaken.
54. Een hoppekruidhof gelegen in de Geldenakenstraat.
55. Huis op de Kaasmarkt en onderpand op huis genaamd de Salm.
56. Huis in de Langestraat genaamd de Gapaard.
57. Huis en hof in Sint-Mertens-Vissenaken.
58. Het voorschreven huis wordt uitgegeven.
59. Land buiten de Mulkpoort.
60. Huis en hof van Anthoen Wauthie in Aandoren aan de Groeve.
61. Grond waar eertijds een huis op stond, gelegen in Grimde.
62. Land in Grimde als onderpand.
63. Huis in de Langestraat genoemd de Gapaard.
64. Huis en hof in de Kleine Bergstraat of Dongelbergstraat.
65. Belofte om een rente af te leggen.
66. Huis van Ambrosus Neru op de hoek van de Wolfshaag.
Tekstvoorbeeld:
(2 Rinsgulden 10 stuyuers op ambrosius neru huys)
Den 4en maye 1618 coram Jaspaer van Winde als substituet rentmeester van hare hoocheden domynen binnen thienen, Joos traetsens ende Jeronimus de borchgraue als erfflaten, hebben van weghen ambrosius neru gicht ende gudinghe gedaen van 2 Rinsgulden 10 stuyuers erfflyck op huys ende hoff hem tobehoirende geleghen achter onsse liuer vrauwen kerck op den hoeck vandie wolfhaghe reghenoyet [= grenzend aan] here henrick grasen deken, willem goosens ende scheeren strate jn twee seyden ende es noch belast aen my henrick neue [lees: Neve] met 16 1/2 rinsgulden aldus tsamen nu met – 19 rinsgulden.
67. Huizen in de Langestraat bij het Ziekgasthuis.
68. Weduwe van meester Baudwijn van Wanghe.
69. Schuur van de Spiegel.
70. Land buiten de Mulkpoort in het Mouwken.
71. Een landeken op de Hinnenberg buiten de Geldenakenpoort.
72. Land bij de Klein Linde op de straat leidende van Tienen naar Linter.
73. Eertijds huis en hof in de Peperstraat tegenover de Christoffel. Als onderpand een huis in de Mulkstraat.
74. Huis en hof gelegen in de Mulkstraat op de hoek van het Bakeleinstraatje.
75. Huis en hof in de Peperstraat.
76. Huis en hof achter het Stadhuis toebehorend aan Andries vander Beken.
77. Land buiten de Mulkpoort op de Overlaarseweg.
78. Land bij Overlaar aan de straat naar Oorbeek.
79. Hoppekruidhof in de Leuvensestraat.
80. Land tussen IJzeren en het Eiksken.
81. Huis en hof in de Kabbeekstraat toebehorend aan Jan Happens, naast de Sint-Anna en de Gijze van achter.
82. Huis en hof in de Veldbornstraat.
83. Huis van Jan Happens in de Kabbeekstraat genoemd Sinte Sebastiaen.
84. Land buiten de Leuvensepoort op de weg gaande naar de beemden.
85. Land buiten de Leuvensepoort niet ver van daar, op de linkerzijde.
86. Twee huizen in de Dongelbergstraat toebehorend aan Jan Daspe.
– Koop van land in de Overlaarse delle.
87. Koop van land buiten de Hakendoversepoort.
Fideï-commis
Op folio 16 en 16 v? staat na de dood van Henrick Neve het volgende.
Den 23. July 1624 is volghende het testament van zaligher henrick de neve opt register oft prothocolle vande tholcamer ghestelt dat allen die erffgoederen ende renten die hy heft achterghelaeten zyn fidecommis, ende ouersulcx niet en moghen wordden vercocht, veralineert oft belast ende dat present Jmmens Greffier, Borchgraue, ende Joes traetsens laeten.
Ten zeluen daghe is aenghegeuen aen Adriaen van haelen ende Geert vanden sauel Schepenen van Waenrode dat allen die erffgoederen ende renten volghende het zelue testament gheleghen onder Waenrode, Beckevoirt ende daerontrent zyn verclaert ende ghemaect fidecommis.
24 Julij 1624 aenghedraghen voir de schepenen van Thinen dat allen d’erffgoederen ende renten achterghelaeten by zaligher henrick Neue syn volghende d’inhouden vanden testament des voirschreuen henricx verclaert fidecommis coram willemaers ende de muntere schepenen ende swilden clercq.
Opmerking.
In Van Dale lees ik onder fideï-commis, dat dit woord aan het Frans ontleend werd in 1650. Volgens het manuscript 265 van het privé-archief van dr. H. Jacobs te Tienen gebeurde de ontlening in Tienen al in 1624. Dit heb ik aan de redactie van Van Dale laten weten.