Door verscherping wordt een stemhebbende v veranderd in een stemloze f. Hierdoor wordt een voorde een fort. Voeg hierbij nog de naam van Pippijn en sommigen gaan fantaseren dat in Bunsbeek aan de Velp een fort heeft gestaan, gebouwd door het roemrijke geslacht van de Pippijns van Landen.

Onze voorouders wisten, in een tijd zonder bruggen, waar ze een waterloop konden oversteken: namelijk op een ondiepe plaats. Zulke plaats was een voorde. Beroemde namen in het buitenland zijn: Oxford (een voorde waar men met ossen kon oversteken) in Engeland en Frankfort in Duitsland. Ook de Noorse fjorden komen van hetzelfde woord als onze voorde. Dichter bij huis kennen we Bekkevoort, de doorwaadbare plaats van Bakki, vleivorm van de Germaanse naam Bakjo. Tussen Langdorp en Aarschot lag de Kalstervoort.

Op de grens met Bunsbeek was de Velpe doorwaadbaar. Daar liep dus een weg naartoe. De plaats werd bekend als de Puppensvoorde of de voorde van een zekere Pippijn die hier eigendommen bezat. Deze persoonsnaam heeft niets met Pippijn van Landen te maken. De naam Pippijn kwam vroeger meer voor dan nu. Bij het uitspreken van de begin-P worden de lippen gerond. Hierdoor veranderde de uitspraak Pippijn in Puppijn. De evolutie is goed te volgen in de oudste attestaties. Vergelijk in 1370 “apud puppensuoert” (lees: Puppensvoort), in 1379 “Jan van pyppensuort”, circa 1400 “apud puppijnsuoirt”, naast “in pippensuoirt”, en verder in 1690 “puppelfort”, in 1724 “puppersvoort”, enz.

De naam Pippijn komt uit de kindertaal, namelijk uit de vleivorm Wibbo of Wippo. De W in het begin van het woord werd in de kindertaal vervangen door een P. Het element Puppens in Bunsbeek ontstond door ronding van de genitiefvorm Pippens. Pepijn is een verkeerde vorm. Het is een half vernederlandste vorm van het Franse Pépin. De Landenaars zouden dus beter Pepijn verbeteren in Pippijn.

De combinatie Pippijns + voorde leidde door verscherping tot Pippijnsfort en door ronding en verdoffing tot Puppensfort. Wie in Bunsbeek naar een echt fort gaat zoeken, is eraan voor de moeite.

Dr. P. Kempeneers.

Verschenen in de Publipers op donderdag 20 maart 2008.