Technische fiche

Het nummer 30.948 van het Kerkarchief, bewaard in het Rijksarchief te Leuven, omvat een uitvoerige ledenlijst van de Broederschap van Sint-Huibrecht, in Orsmaal ingesteld door pastoor Jan Villeers in 1641. De lijst is niet beperkt tot Orsmaal, maar bevat namen uit de hele regio, zoals Tienen, Landen, Diest en Zoutleeuw, met de omliggende dorpen, ook Waalse. In hetzelfde boekdeel vinden we een tekst over de stichting van de Broederschap van het Allerheiligste Sacrament van het Altaar op 17 mei 1731. Hieronder volgen de statuten, overgezet op 2 maart 2003. Het boek is niet gefolieerd. Om het lezen te vergemakkelijken werden komma’s toegevoegd.

Tekst

p. 1.
Broederschap van het Alderhijlichste sacramet (sic) des Aaütaers, inghestelt in de parochiale kerke van orsmael den 11 meij 1731, door sijn Eminentie en hooghw(eerdige) thomas artsbiscop tot mechlen, begunsticht met dese naervolgende aflaeten door paulus iii, paulus v, innocentius den xi, innocentius den xii en ten lesten vernieft door benedictus den dertiensten.

Ten Eersten op den dach van de inschrijvinghe ist dat sij, met warachtige penitentie oft berouwe gebicht het Alderh. sacrament ontfangen hebben, verdienen vollen aflaet.

Ten tweeden de ghebroeders en gesusters die met warachtichghe penitentie gebicht en ghecomünicert godtvruchtelijck sullen tegenwoordich sijn in de jaerelijxsche processie des broederschap op de octave van het Alderhijlichste sacrament en aldaer godtvruchtelijck sullen bidden voor de eendracht der christene princen, uijtroinghe (1) der ketterijen en verheffinghe van onse moeder de h. kerke, oock vollen aflaet.

Oock aen die gebroeders en susters die door noodich beletsel in de voorsijde processie niet konnen tegenwoordich sijn, mits het voorsijde te volbrenghen, verdienen den vollen aflaet.

p. 2.
Ten derden in den doodtstrijdt aen allen de ghebroeders en susters des voorsijde broederschap, die met warachtighe penitentie gebicht en gecommunicert, den naem van jesus met den mont (soo sij connen) oft met herte godtvruchtelijck sullen aenroepen hebben, oock vollen aflaet van alle henne sonden en vergiffenis.

Ten vierden aen de ghebroeders met warachtige penitentie ghebicht en ghecommunicert op den feestdach des Alderh. sacrament en sullen bidden als boven, seven jaeren aflaet en soo veel quadragenen (2).

Ten vijfden die in de goddelijke dinsten en processien des broederschap godtvruchtelijck tegenwoordich sullen wesen, 100 daegen aflaet.

Ten sesden de ghebroeders en susters die met warachtige penitentie gebicht en ghecomunicert, in de processie van iederen derden sondach van de maent en donderdachs in de goede weke tegenwoordich sijn, als boven sullen ghebeden hebben, seven jaeren aflaet en soo veel quadragenen.
en die niet ingheschreven sijn, sullen verdienen 200 dagen aflaet.

Ten 7ten aen de gebroeders en susters die ten minsten met berouw en ghebicht, op den voorsijden goede donderdach het Alderhijl. sacrament oft tot de siecken oft andersints woort (3) omghedraegen, met licht oft sonderlicht sullen vergheselschappen (4), seven jaeren en soo veel quadragenen.

p. 3.
maer aen de parochiaenen, soo mans als vraüen, die het alderhij(lichste) sacrament met licht (seven jaeren) oft sonder licht sullen vergheselschappen vijf jaeren aflaet en soo veel quadragenen.

daerenboven die wederhauden sijn door een wettelijck beletsel het alderhijlichste sacrament, als het tot de sieken ghedragen woort, in persoon niet connen vergheselschappen, maer sullen besorghen een ander om met licht te vergeselschappen en als boven sullen bidden, ieder rijse als sij sulxs sullen doen, drij jaeren aflaet en soo veele quadragenen.

Dit is het kort begrijp der aflaeten van het broederschap van het Alderh. sacrament, en voor alle die de berechtinghen (5) vergheselschappen, getrocken uijt de bulle van paulus den 5, innocentius den 11 en 12.

(1) Uitroeiing. – (2) Quadrageen: kwijtschelding van straffen, beantwoordend aan een 40-daagse boetedoening (Van Dale). – (3) Lees: wordt. – (4) Gezelschap houden (Van Dale). – (5) Toedienen van de sacramenten aan de zieke.

[Hierop volgen op p. 4 de “Na(e)men der ingheschrevene van het broederschap des Alderhijlichste Sacrament”].
Petrus de bruijn pastoor, melchior de bruijn, isabell de bruijn, cornelius de bruijn, mattijs de cat coster, catarina van hoebrock, ursula van hoebrock, geradus goosens, joannes belten, peeter lowet den auden, peeter lowet den jongen, jan lowet, magdalena lowet, anna maria lowet, catarina sevenants, francis meurs, joanna meurs, elisabeta meurs, ida meurs, peeter claes, catrien (claes), barbara claes, catarina claes, jacobus winnen, margareta (winnen), aert smits, maria rosa domville, jacobus imber, catarina minten, joannes winnen, guilliam van aertrijck (= ertrijck), jan de hopré, maria van de put, librecht van de put, barbara wedue philippus sterkendries, henderick de roij, maria van de put, jda wedue paulus, jda polus, gort firis (= Fierens), barbara lenarts, cristien firens, …

Dr. P. Kempeneers.