In Kapellen, deelgemeente van Glabbeek, loopt een weg van de Dorpstraat zuidwaarts naar een hoogte van 82,5 meter. Deze straat heet sedert 1845 verkeerdelijk Bergeveldstraat. Oorspronkelijk lag op de hoogte het verdwenen gehucht Berchem. Bergeveld is een vervorming van het Berchemseveld, dus het veld genoemd naar het gehucht Berchem. Berchem is een heemnaam. Hij is te reconstrueren als *berga haima, dus “woning op de berg”. Bekend is Berchem bij Antwerpen, maar meestal wordt bij Berchem als gemeentenaam de patroonheilige toegevoegd, zoals in Sint-Agatha-Berchem.

In het boek van de Tiense Armentafel van 1340 staat de oudst bekende vorm van Berchem in Kapellen: “versus bergheem”. In 1422 betaalde Reyner Noytyns aan het hof van Calster jaarlijks een halve obel voor een vierdel wijngaards, gelegen te “Bergheem”. Ik vond de benaming “Berchem” nog tot in 1775. In de verbogen vorm was Berchem echter al lang vervormd. Vergelijk in 1541 “byt [= bij het] berchemsche velt”, maar in 1647 “het Bersche velt” en in 1688 “opt berchsche velt”. Deze vormen hebben zich doorgezet in de straatnaam, genoemd naar het vervormde Bergeveld.

De hoogte waar Berchem lag, werd sporadisch ook Venusberg genoemd. De pastorie van Glabbeek bezat in 1729 zes dagmalen land op het Bergveld “vulgo dicta den venusbergh”. In 1756 liggen de zes dagmalen in het veld genoemd “t’berghe veldt alias den venus bergh”. Rijksarchivaris Alph. Wauters vermeldt op blz. 19 van zijn artikel over Kapellen, dat volgens een volkse traditie (“une tradition qui est aujourd’hui très populaire”) de streek toebehoorde aan de Pippijns van Landen. Omdat op de Venusberg de heidense godin van de liefde vereerd werd, zouden de Pippijns besloten hebben om een kapel te stichten toegewijd aan O.L.Vrouw. Deze bewering wordt niet gesteund door de historische bronnen. De kerk wordt voor de eerste keer vermeld in 1235, dit is 600 jaar na de vermeende stichting door Pippijn I of de Oude (580-640)!

Een Venusberg was ook bekend in Orsmaal en in Kasterlee. Van Durme waarschuwt terecht in Naamkunde (1986, p. 128) voor het vermeende verband tussen een naam en de archeologische realiteit.